ปัญหานี้เป็นเรื่องที่ซับซ้อนและน่าสนใจมาก เพราะสะท้อนให้เห็นถึงปัญหาที่ผู้บริโภคต้องเผชิญเมื่อซื้อแผ่นภาพยนตร์ลิขสิทธิ์ในไทย
ปัญหาที่ 1: อัตราส่วนหน้าจอและคุณภาพของภาพและเสียง 🖼️
ปัญหาหลักที่ผู้บริโภคพบคือ การครอบตัดภาพ (cropping) เพื่อให้ภาพเต็มจอ 4:3 โดยเฉพาะในยุคแรกๆ ของ VCD และ DVD ซึ่งทำให้สูญเสียอัตราส่วนดั้งเดิมของภาพยนตร์ไป ส่งผลให้ภาพดูผิดสัดส่วนและรายละเอียดในภาพหายไป ตัวอย่างเช่น ค่าย Happy Home Entertainment ที่เน้นให้เห็นหน้าตัวละครชัดๆ จนต้องยอมตัดภาพ
นอกจากนี้ การซื้อ มาสเตอร์ไฟล์สำหรับทีวี ซึ่งมีราคาถูกกว่าไฟล์มาสเตอร์ดิบ ทำให้คุณภาพของภาพและเสียงลดลงอย่างเห็นได้ชัด ผู้บริโภคที่ซื้อแผ่น Blu-ray ที่คาดหวังคุณภาพสูงกลับได้ภาพที่แทบไม่ต่างจาก DVD หรือแย่กว่านั้น ส่วนระบบเสียงก็ถูกลดทอนคุณภาพลงไปด้วย
ปัญหาที่ 2: บรรจุภัณฑ์และข้อมูลผลิตภัณฑ์ 📦
ผู้ผลิตบางรายเลือกใช้ กล่องคุณภาพต่ำ เพื่อลดต้นทุน เช่น ค่าย Pyramid Digital ที่ใช้กล่อง Blu-ray Keep Case คุณภาพต่ำในช่วงแรก ทำให้แผ่นอาจได้รับความเสียหายได้ง่าย นอกจากนี้ การจัดวางข้อมูลบนกล่อง ที่ไม่เป็นระเบียบและมีข้อมูลผิดพลาด (เช่น กรณี Inside Out) ก็สร้างความสับสนให้ผู้บริโภค และการ ไม่นำเข้า Blu-ray Steelbook สำหรับภาพยนตร์บางเรื่อง ทำให้แฟนๆ หันไปหาแผ่นนำเข้าแทน ซึ่งส่งผลกระทบต่อยอดขายของแผ่นลิขสิทธิ์ในประเทศ
ปัญหาที่ 3: ปัญหาเกี่ยวกับลิขสิทธิ์และราคา 💰
การตัดสินใจของบางค่าย เช่น Sahamongkolfilm International ที่ ไม่ซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์ 3 มิติ เพื่อลดต้นทุน ทำให้ผู้บริโภคไม่มีโอกาสดูภาพยนตร์ในรูปแบบ 3D ในแผ่นลิขสิทธิ์ไทย แถมยังมีการปรับราคาแผ่น Blu-ray ให้สูงขึ้น แต่กลับได้ของแถมที่เหลือจากโรงหนังมาแทน
การไม่นำเข้าเวอร์ชัน 3 มิติยังสร้างปัญหาในเรื่อง อัตราส่วนภาพ ด้วย เช่น ภาพยนตร์เรื่อง Transcendence (2014) ที่มีอัตราส่วนภาพแบบ IMAX ในแผ่น 3D แต่เวอร์ชัน 2D ที่วางขายในไทยกลับไม่มี ทำให้แฟนๆ พลาดประสบการณ์การรับชมแบบ IMAX ไป
ปัญหาที่ 4: การผลิตและคุณภาพที่ไม่สม่ำเสมอ 🎬
* การผลิตหลายเวอร์ชัน: ผู้บริโภคต้องคอยติดตามข่าวสารอย่างใกล้ชิด เพราะภาพยนตร์บางเรื่องอาจมีหลายเวอร์ชัน เช่น Suck Seed (2011) ที่มีทั้ง VCD และ DVD
* การตั้งราคาไม่สมเหตุสมผล: การเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เช่น การเพิ่มเสียงพากย์ใหม่ ควรมาพร้อมกับการตั้งราคาที่สมเหตุสมผล ไม่ใช่การเพิ่มราคาโดยที่คุณภาพไม่คุ้มค่า
* การผลิตไม่ได้มาตรฐาน: ปัญหาด้านการผลิต ทำให้แผ่นบางแผ่นเสียตั้งแต่แรก หรือใช้งานได้ไม่นานก็เริ่มมีปัญหา
* การตัดฉาก: การตัดฉากบางส่วนออกไปเพื่อผ่านการจัดเรตภาพยนตร์ในไทย เป็นปัญหาที่ทำให้ผู้บริโภคไม่ได้รับชมภาพยนตร์เวอร์ชันเต็ม ซึ่งส่งผลกระทบต่อเนื้อหาและอรรถรสในการรับชม
ปัญหาที่ 5: ปัญหาทางเทคนิคและความปลอดภัย 💾
* เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับ Rootkit: แผ่น VCD ลิขสิทธิ์ที่ผลิตในช่วงปี 2005-2007 บางเรื่องมีการขยายขนาดไฟล์จนเกินความจุ และบางแผ่นยังมีโปรแกรม Rootkit ติดมาด้วย ซึ่งเป็นอันตรายต่อคอมพิวเตอร์อย่างยิ่ง แม้จะมีการแก้ไขในภายหลัง แต่ก็สร้างความไม่น่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์
* เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับ Cinavia: แผ่น DVD ลิขสิทธิ์บางเรื่องที่ผลิตในช่วงปี 2012-2018 มีปัญหากับระบบป้องกัน Cinavia ทำให้เกิดปัญหา False Positive เช่น ภาพมาแต่ไม่มีเสียง หรือเล่นได้ไม่นานก็หยุดเล่นและเด้งออกมา ซึ่งโดยปกติแล้ว Cinavia จะใช้กับแผ่น Blu-ray เท่านั้น ปัญหานี้จึงสร้างความหงุดหงิดให้กับผู้ที่ซื้อแผ่น DVD ไปอย่างมาก
ปัญหาเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าการสะสมแผ่นภาพยนตร์ในไทยไม่ได้เป็นเรื่องง่ายสำหรับผู้บริโภค เพราะต้องเผชิญกับปัญหาด้านคุณภาพ การผลิต บรรจุภัณฑ์ และแม้กระทั่งความปลอดภัยทางเทคนิค ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความเชื่อมั่นในตลาดภาพยนตร์ลิขสิทธิ์ไทย 🧐
ปัญหาที่เกิดขันในการสะสมแผ่น VCD, DVD และ Blu-ray
ปัญหาที่ 1: อัตราส่วนหน้าจอและคุณภาพของภาพและเสียง 🖼️
ปัญหาหลักที่ผู้บริโภคพบคือ การครอบตัดภาพ (cropping) เพื่อให้ภาพเต็มจอ 4:3 โดยเฉพาะในยุคแรกๆ ของ VCD และ DVD ซึ่งทำให้สูญเสียอัตราส่วนดั้งเดิมของภาพยนตร์ไป ส่งผลให้ภาพดูผิดสัดส่วนและรายละเอียดในภาพหายไป ตัวอย่างเช่น ค่าย Happy Home Entertainment ที่เน้นให้เห็นหน้าตัวละครชัดๆ จนต้องยอมตัดภาพ
นอกจากนี้ การซื้อ มาสเตอร์ไฟล์สำหรับทีวี ซึ่งมีราคาถูกกว่าไฟล์มาสเตอร์ดิบ ทำให้คุณภาพของภาพและเสียงลดลงอย่างเห็นได้ชัด ผู้บริโภคที่ซื้อแผ่น Blu-ray ที่คาดหวังคุณภาพสูงกลับได้ภาพที่แทบไม่ต่างจาก DVD หรือแย่กว่านั้น ส่วนระบบเสียงก็ถูกลดทอนคุณภาพลงไปด้วย
ปัญหาที่ 2: บรรจุภัณฑ์และข้อมูลผลิตภัณฑ์ 📦
ผู้ผลิตบางรายเลือกใช้ กล่องคุณภาพต่ำ เพื่อลดต้นทุน เช่น ค่าย Pyramid Digital ที่ใช้กล่อง Blu-ray Keep Case คุณภาพต่ำในช่วงแรก ทำให้แผ่นอาจได้รับความเสียหายได้ง่าย นอกจากนี้ การจัดวางข้อมูลบนกล่อง ที่ไม่เป็นระเบียบและมีข้อมูลผิดพลาด (เช่น กรณี Inside Out) ก็สร้างความสับสนให้ผู้บริโภค และการ ไม่นำเข้า Blu-ray Steelbook สำหรับภาพยนตร์บางเรื่อง ทำให้แฟนๆ หันไปหาแผ่นนำเข้าแทน ซึ่งส่งผลกระทบต่อยอดขายของแผ่นลิขสิทธิ์ในประเทศ
ปัญหาที่ 3: ปัญหาเกี่ยวกับลิขสิทธิ์และราคา 💰
การตัดสินใจของบางค่าย เช่น Sahamongkolfilm International ที่ ไม่ซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์ 3 มิติ เพื่อลดต้นทุน ทำให้ผู้บริโภคไม่มีโอกาสดูภาพยนตร์ในรูปแบบ 3D ในแผ่นลิขสิทธิ์ไทย แถมยังมีการปรับราคาแผ่น Blu-ray ให้สูงขึ้น แต่กลับได้ของแถมที่เหลือจากโรงหนังมาแทน
การไม่นำเข้าเวอร์ชัน 3 มิติยังสร้างปัญหาในเรื่อง อัตราส่วนภาพ ด้วย เช่น ภาพยนตร์เรื่อง Transcendence (2014) ที่มีอัตราส่วนภาพแบบ IMAX ในแผ่น 3D แต่เวอร์ชัน 2D ที่วางขายในไทยกลับไม่มี ทำให้แฟนๆ พลาดประสบการณ์การรับชมแบบ IMAX ไป
ปัญหาที่ 4: การผลิตและคุณภาพที่ไม่สม่ำเสมอ 🎬
* การผลิตหลายเวอร์ชัน: ผู้บริโภคต้องคอยติดตามข่าวสารอย่างใกล้ชิด เพราะภาพยนตร์บางเรื่องอาจมีหลายเวอร์ชัน เช่น Suck Seed (2011) ที่มีทั้ง VCD และ DVD
* การตั้งราคาไม่สมเหตุสมผล: การเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เช่น การเพิ่มเสียงพากย์ใหม่ ควรมาพร้อมกับการตั้งราคาที่สมเหตุสมผล ไม่ใช่การเพิ่มราคาโดยที่คุณภาพไม่คุ้มค่า
* การผลิตไม่ได้มาตรฐาน: ปัญหาด้านการผลิต ทำให้แผ่นบางแผ่นเสียตั้งแต่แรก หรือใช้งานได้ไม่นานก็เริ่มมีปัญหา
* การตัดฉาก: การตัดฉากบางส่วนออกไปเพื่อผ่านการจัดเรตภาพยนตร์ในไทย เป็นปัญหาที่ทำให้ผู้บริโภคไม่ได้รับชมภาพยนตร์เวอร์ชันเต็ม ซึ่งส่งผลกระทบต่อเนื้อหาและอรรถรสในการรับชม
ปัญหาที่ 5: ปัญหาทางเทคนิคและความปลอดภัย 💾
* เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับ Rootkit: แผ่น VCD ลิขสิทธิ์ที่ผลิตในช่วงปี 2005-2007 บางเรื่องมีการขยายขนาดไฟล์จนเกินความจุ และบางแผ่นยังมีโปรแกรม Rootkit ติดมาด้วย ซึ่งเป็นอันตรายต่อคอมพิวเตอร์อย่างยิ่ง แม้จะมีการแก้ไขในภายหลัง แต่ก็สร้างความไม่น่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์
* เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับ Cinavia: แผ่น DVD ลิขสิทธิ์บางเรื่องที่ผลิตในช่วงปี 2012-2018 มีปัญหากับระบบป้องกัน Cinavia ทำให้เกิดปัญหา False Positive เช่น ภาพมาแต่ไม่มีเสียง หรือเล่นได้ไม่นานก็หยุดเล่นและเด้งออกมา ซึ่งโดยปกติแล้ว Cinavia จะใช้กับแผ่น Blu-ray เท่านั้น ปัญหานี้จึงสร้างความหงุดหงิดให้กับผู้ที่ซื้อแผ่น DVD ไปอย่างมาก
ปัญหาเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าการสะสมแผ่นภาพยนตร์ในไทยไม่ได้เป็นเรื่องง่ายสำหรับผู้บริโภค เพราะต้องเผชิญกับปัญหาด้านคุณภาพ การผลิต บรรจุภัณฑ์ และแม้กระทั่งความปลอดภัยทางเทคนิค ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความเชื่อมั่นในตลาดภาพยนตร์ลิขสิทธิ์ไทย 🧐